Cập nhật văn bản mới: Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở có hiệu lực từ ngày 01/7/2023.
Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở được Quốc hội thông qua ngày 10/11/2022; toàn văn có 6 Chương, 91 Điều; quy định về nội dung, cách thức thực hiện dân chủ ở cơ sở, quyền và nghĩa vụ của công dân trong thực hiện dân chủ ở cơ sở và trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong việc bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Luật nêu rõ quyền của công dân trong thực hiện dân chủ ở cơ sở như sau:
- Được công khai thông tin và yêu cầu cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy định của pháp luật.
- Đề xuất sáng kiến, tham gia ý kiến, bàn và quyết định đối với các nội dung thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
- Kiểm tra, giám sát, kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo, khởi kiện đối với các quyết định, hành vi vi phạm pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật.
- Được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp trong thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật.
Việc thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn bao gồm việc công khai thông tin ở xã, phường, thị trấn (những nội dung, hình thức và thời điểm và trách nhiệm công khai thông tin); những nội dung Nhân dân bàn và quyết định, những nội dung Nhân dân tham gia ý kiến, những nội dung Nhân dân kiểm tra, giám sát.
Luật quy định cụ thể những nội dung người dân có quyền bàn và quyết định, gồm: Việc đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng trong địa bàn cấp xã, thôn, tổ dân phố; việc thu, chi, quản lý các khoản đóng góp; nội dung hương ước, quy ước của công động dân cư; bầu, cho thôi làm trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố/thành viên Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng và các công việc tự quản khác.
Việc thực hiện dân chủ ở cơ quan, đơn vị bao gồm việc công khai thông tin tại cơ quan, đơn vị; những nội dung cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bàn, quyết định và tham gia ý kiến; nội dung, hình thức kiểm tra, giám sát của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân tại cơ quan, đơn vị.
Luật quy định rõ trách nhiệm của Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức công đoàn và các tổ chức chính trị - xã hội.
Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở 2022 có hiệu lực từ ngày 01/7/2023 và thay thế Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn 2007./.
- Được công khai thông tin và yêu cầu cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy định của pháp luật.
- Đề xuất sáng kiến, tham gia ý kiến, bàn và quyết định đối với các nội dung thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
- Kiểm tra, giám sát, kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo, khởi kiện đối với các quyết định, hành vi vi phạm pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật.
- Được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp trong thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật.
Việc thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn bao gồm việc công khai thông tin ở xã, phường, thị trấn (những nội dung, hình thức và thời điểm và trách nhiệm công khai thông tin); những nội dung Nhân dân bàn và quyết định, những nội dung Nhân dân tham gia ý kiến, những nội dung Nhân dân kiểm tra, giám sát.
Luật quy định cụ thể những nội dung người dân có quyền bàn và quyết định, gồm: Việc đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng trong địa bàn cấp xã, thôn, tổ dân phố; việc thu, chi, quản lý các khoản đóng góp; nội dung hương ước, quy ước của công động dân cư; bầu, cho thôi làm trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố/thành viên Ban Thanh tra nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng và các công việc tự quản khác.
Việc thực hiện dân chủ ở cơ quan, đơn vị bao gồm việc công khai thông tin tại cơ quan, đơn vị; những nội dung cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bàn, quyết định và tham gia ý kiến; nội dung, hình thức kiểm tra, giám sát của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn và hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân tại cơ quan, đơn vị.
Luật quy định rõ trách nhiệm của Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp xã, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức công đoàn và các tổ chức chính trị - xã hội.
Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở 2022 có hiệu lực từ ngày 01/7/2023 và thay thế Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn 2007./.
Cục Quản lý thị trường tỉnh Kon Tum
